Bưu điện Việt Nam: Thay đổi mạnh mẽ, Tiên phong đổi mới sáng tạo, khẳng định vị thế, vai trò trong kỷ nguyên số

Trong kỷ nguyên số, chuyển phát và phân phối hàng hóa đã vượt ra khỏi vai trò truyền thống để trở thành hạ tầng thiết yếu thúc đẩy tăng trưởng kinh tế, kết nối vùng miền và nâng cao chất lượng sống của người dân. Là doanh nghiệp bưu chính quốc gia với mạng lưới phủ rộng tới tận thôn, xã, Bưu điện Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế không chỉ trong lĩnh vực chuyển phát, mà còn đang mạnh mẽ mở rộng hoạt động sang lĩnh vực phân phối hàng hóa – một bước đi chiến lược mang tính nhân văn và kinh tế rõ rệt.

Bưu điện Việt Nam đang từng bước mở rộng hoạt động sang lĩnh vực phân phối hàng hóa
– một bước đi chiến lược mang tính nhân văn và kinh tế rõ rệt

Từ dịch vụ bưu chính truyền thống đến hạ tầng phục vụ cộng đồng

Sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử, tiêu dùng trực tuyến và kinh tế nền tảng đã làm thay đổi toàn diện cách người dân tiếp cận hàng hóa và dịch vụ. Trong bối cảnh đó, dịch vụ chuyển phát không chỉ là “giao hàng”, mà trở thành một cấu phần quan trọng trong chuỗi giá trị sản xuất – kinh doanh – tiêu dùng.

Với hệ thống hơn 11.000 điểm phục vụ trên toàn quốc, đặc biệt hiện diện sâu tại khu vực nông thôn, miền núi, hải đảo, Bưu điện Việt Nam chính là “cánh tay nối dài” của nền kinh tế, của chính phủ, đóng vai trò cầu nối giữa trung tâm và vùng xa, giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân.

Dịch vụ chuyển phát không chỉ là “giao hàng”, mà trở thành một cấu phần quan trọng
trong chuỗi giá trị sản xuất – kinh doanh – tiêu dùng

Bốn vai trò trọng yếu của dịch vụ chuyển phát trong xã hội hiện đại

1. Kết nối thương mại – thúc đẩy tiêu dùng nội địa

Giao hàng nhanh, minh bạch, tin cậy là yếu tố sống còn trong nền kinh tế tiêu dùng. Bưu điện góp phần làm lưu thông hàng hóa thông suốt, đặc biệt hỗ trợ doanh nghiệp vừa và nhỏ tiếp cận thị trường.

2. Tối ưu thời gian và nâng cao năng suất xã hội

Chuyển phát hiệu quả giúp doanh nghiệp giảm độ trễ vận hành, người dân tiết kiệm thời gian, qua đó tăng hiệu quả lao động và chất lượng sống.

3. Tạo công ăn việc làm và tăng trưởng kinh tế

Với hàng trăm nghìn lao động trực tiếp và gián tiếp, ngành chuyển phát là một trong những lĩnh vực có sức lan tỏa lớn về mặt việc làm, đặc biệt trong khu vực dịch vụ và nông thôn.

4. Thu hẹp khoảng cách vùng miền, kết nối con người

Mỗi bưu phẩm không chỉ là hàng hóa, mà còn là sự kết nối cảm xúc – văn hóa – tri thức. Bưu điện là nhịp cầu giữa thành thị và nông thôn, giữa người đi và người ở lại.

Bưu điện là nhịp cầu giữa thành thị và nông thôn, giữa người đi và người ở lại

Hiểu theo một góc nhìn khác thì khi chi phí chuyển phát, logistic được tối ưu thì cũng là lúc người dân, doanh nghiệp được thụ hưởng thành quả một cách rõ rệt bởi yếu tố chi phí chuyển phát, logistic đóng vai trò rất quan trọng tạo nên sự chênh lệch giá thành giữa khu vực trung tâm với vùng xa, giữa nơi sản xuất và nơi tiêu thụ.

Bưu điện Việt Nam chúng ta đã chủ động mở rộng và tập trung phát triển mạnh mẽ lĩnh vực kinh doanh – phân phối hàng hóa, đặc biệt tại khu vực nông thôn – vùng sâu – vùng xa. Đây không chỉ là hoạt động mang tính kinh doanh, mà còn thể hiện rõ sứ mệnh phục vụ cộng đồng:

• Đưa hàng hóa tiêu dùng và tiêu dùng thiết yếu, có chất lượng về tới tận xã, bản, đảm bảo giá cả hợp lý, không chênh lệch nhiều với khu vực trung tâm sẽ giúp người dân khu vực nông thôn nâng cao chất lượng đời sống.

• Kết nối nông sản – đặc sản địa phương tới thị trường rộng lớn, hỗ trợ sinh kế người dân.

• Tạo việc làm tại chỗ, tận dụng hệ thống Bưu điện - Văn hóa xã để hình thành mạng lưới phân phối thân thiện, gần gũi.

• Xây dựng nền tảng cho mô hình “Bưu điện đa năng”, kết hợp chuyển phát, thương mại, tài chính và dịch vụ công.

Tận dụng hệ thống Bưu điện - Văn hóa xã để hình thành mạng lưới phân phối thân thiện, gần gũi.

Tạo đột phá về giá, chất lượng và các giá trị sáng tạo mới

Để phát huy tốt sứ mệnh nêu trên, khẳng định vai trò và vị thế của Doanh nghiệp  Bưu chính quốc gia trong thời kỳ mới, chúng ta cần tạo ra các đột phá về giá, chất lượng và các giá trị sáng tạo mới cho xã hội cho đất nước.

Báo chí đã nói nhiều về một trong những rào cản lớn của nền kinh tế Việt Nam hiện nay chính là chi phí chuyển phát, logistics quá cao. Theo Ngân hàng Thế giới, chi phí vận chuyển 1kg/1km tại Việt Nam lên tới 2–2,8 VND, gần gấp đôi mức trung bình toàn cầu (~1 VND). Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến giá thành hàng hóa, đặc biệt tại khu vực xa trung tâm, khiến người tiêu dùng thiệt thòi và doanh nghiệp khó mở rộng thị trường.

Song, đây cũng là cơ hội vàng để Bưu điện Việt Nam tạo ra đột phá: nếu có thể góp phần kéo giảm chi phí logistics ở quy mô toàn quốc, không chỉ ngành chuyển phát được hưởng lợi do thị trường được mở rộng, mà toàn bộ nền kinh tế sẽ được “giải phóng” tiềm năng cạnh tranh.

Trong 2 năm tới, Bưu điện Việt Nam phải tạo được đột phá trong việc giá thành logistics, bưu chính chuyển phát

Để giải được bài toán trên, thách thức đặt ra trong 2 năm tới là chúng ta phải tạo được đột phá trong việc giá thành logistics, bưu chính chuyển phát trong khi vẫn nâng chất lượng và thu nhập người lao động hàng năm; cung cấp sản phẩm hàng gia dụng, hàng tiêu dùng thiết yếu với giá rẻ hơn ít nhất 5-10% so với Top 5 nhà phân phối bán lẻ lớn trên thị trường.

Đây không phải mục tiêu hình thức, mà là cam kết chiến lược, đòi hỏi một cuộc chuyển mình toàn diện, dựa trên sự kết hợp của ba trụ cột then chốt:

1. Tận dụng triệt để sự phát triển của công nghệ.

Không chỉ là áp dụng công nghệ, mà là săn tìm công nghệ để giúp định hình lại toàn bộ quy trình, tổ chức mạng lưới, quản trị, điều hành, sản xuất kinh doanh, nghiên cứu phát triển dựa trên dữ liệu, có mức độ tự động hóa cao.

2. Cải cách cơ chế, tổ chức sản xuất và vận hành

Giảm tầng nấc, phân quyền hiệu quả, tinh gọn mô hình, tăng tốc độ ra quyết định, tách kinh doanh và vận hành theo tinh thần chuyên biệt để chuyên nghiệp,  nâng cao năng lực phản ứng với thị trường, thay đổi cách mạng cơ chế kinh tế trên tinh thần thu nhập của người lao động thực sự phản ánh đúng, công bằng giá trị mà anh chị em đóng góp với Bưu điện Việt Nam.

3. Xây dựng môi trường sáng tạo, chủ động và linh hoạt

Tạo không gian và môi trường cho sáng kiến, cải tiến và đổi mới nảy nở và phát triển ở mọi cấp. Người lao động được tin tưởng, trao quyền và trở thành trung tâm của sự chuyển đổi, từ đó không ngừng tạo ra các giá trị mới, giải pháp mới cho khách hàng và cộng đồng.

Chúng ta tiến vào tương lai, khẳng định vị trí và vai trò của mình với đất nước và cộng đồng không bằng cách cắt giảm thu nhập, hay chất lượng, tăng cơ học thời gian lao động – mà bằng cách áp dụng mạnh mẽ, nhuần nhuyễn tri thức – công nghệ – sáng tạo như một nguồn lực cốt lõi quan trọng, sống còn để tạo ra sự thay đổi đột phá về giá, chất lượng và trải nghiệm khách hàng.

Chỉ khi chuyển đổi số trở thành nền tảng, đổi mới trở thành văn hóa và con người trở thành trung tâm của doanh nghiệp thì Bưu điện Việt Nam mới thực sự tiên phong, dẫn dắt và bứt phá trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên phát triển và thịnh vượng.

Nguyễn Trường Giang – Phụ trách HĐTV Tổng công ty Bưu điện Việt Nam