Đổi mới mô hình tổ chức quản lý để nâng cao hiệu quả kinh doanh, hiệu lực điều hành

Việc đổi mới mô hình tổ chức quản lý và sản xuất kinh doanh tại các Bưu điện tỉnh/thành phố theo hướng tách trục Kinh doanh - Vận hành là một trong những giải pháp Bưu điện Việt Nam tiếp tục triển khai trong thời gian tới để nâng cao hiệu quả kinh doanh, tạo đột phá về doanh thu, tăng năng suất lao động và tăng thu nhập cho người lao động.
Thời gian qua, thực hiện chủ trương của Đảng theo Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII “Một số vấn đề tiếp tục đổi mới, sắp xếp bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả” cũng như Chiến lược phát triển giai đoạn 2021 - 2030, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam đã ban hành nhiều văn bản liên quan và triển khai các giải pháp duy trì bộ máy tinh gọn, hợp lý, tăng năng suất lao động, giảm chồng chéo công việc và lãng phí nguồn lực.
Từ năm 2023, Tổng công ty đã triển khai thí điểm ghép địa bàn sản xuất kinh doanh tại 46 đơn vị Bưu điện huyện thuộc 15 Bưu điện tỉnh/thành phố và giảm được 23 đầu mối Bưu điện huyện. Hầu hết các đơn vị đều tối ưu được nguồn lực, giảm lực lượng lao động gián tiếp, chuyển hướng tăng cường nhân sự tốt cho lực lượng kinh doanh, giảm hao phí lao động và chi phí mạng lưới. Cụ thể, Bưu điện TP. Hạ Long, Quảng Ninh, tiết kiệm khoảng 360 triệu đồng/năm sau tổ chức lại mô hình. Bưu điện TP. Hòa Bình sau triển khai cũng tiết kiệm được khoảng 235 triệu đồng/năm. Một đơn vị khác là Bưu điện huyện Trùng Khánh, Cao Bằng, năng suất lao động năm 2023 tăng 22% so với mô hình cũ.
Cuối năm 2024, Hội đồng thành viên Tổng công ty đã ban hành quyết định số 162/QĐ-BĐVN-HĐTV ngày 05/11/2024 phê duyệt phương án xây dựng và triển khai mô hình Bưu điện Khu vực trực thuộc các Bưu điện tỉnh/thành phố với mục tiêu giảm đầu mối quản lý trực thuộc các Bưu điện tỉnh, thành phố xuống 20-30% trên toàn mạng lưới. Tính đến hết Quý I năm 2025, đã có 28 Bưu điện tỉnh/thành phố đã tổ chức triển khai mô hình Bưu điện khu vực đảm bảo và đạt được các mục tiêu đề ra của từng đơn vị.
Đầu năm 2025, Bưu điện Việt Nam đã triển khai tái cấu trúc bộ máy các đơn vị tại Khối Cơ quan Tổng công ty với mô hình tổ chức tinh gọn và chuyên môn hóa cao. Sau sắp xếp, Khối Cơ quan Tổng công ty đã giảm 5 đầu mối cấp Ban và 22 đầu mối cấp phòng, hình thành 03 khối rõ ràng gồm Khối kinh doanh, Khối điều hành và Khối hỗ trợ. Mô hình này đã tập trung hóa toàn diện công tác điều hành của “đầu não” Tổng công ty đối với các hoạt động sản xuất kinh doanh trên toàn mạng lưới. Các lĩnh vực được bố trí mạch lạc, không có sự chồng chéo và lãng phí nguồn lực.
Theo Nghị quyết số 01/NQ-BĐVN-HĐTV ngày 02/02/2025 của Hội đồng thành viên về việc chỉ đạo, triển khai thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh và các nhiệm vụ trọng tâm năm 2025, Tổng công ty sẽ rà soát, giảm lao động gián tiếp toàn Tổng công ty từ 17% xuống 10%. Trong đó, Khối Cơ quan Tổng công ty giảm 15%. Việc rà soát, sắp xếp được thực hiện theo nguyên tắc đảm bảo mục tiêu tinh gọn lao động; công khai, minh bạch, đánh giá nhân sự đa chiều, khách quan.
Giai đoạn 2021 - 2024, Tổng công ty đã triển khai thí điểm đổi mới mô hình tổ chức kinh doanh tại địa bàn Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Nam, Phú Thọ, Cần Thơ theo hướng tách riêng khối quản lý, khối vận hành và khối kinh doanh để chuyên môn hóa trong tổ chức sản xuất, kinh doanh và trong công tác quản lý điều hành.
Khác với việc chia tách hoạt động kinh doanh cho các Bưu điện trung tâm đối với địa bàn TP. Hà Nội và TP. Hồ Chí Minh, tại Quảng Nam, Phú Thọ, Cần Thơ, các Bưu điện huyện được xây dựng thành các đơn vị chuyên thực hiện nhiệm vụ kinh doanh. Toàn bộ các khâu khai thác, vận chuyển và phát trong phạm vi toàn địa bàn được chuyển về Trung tâm Khai thác Vận chuyển thuộc các đơn vị cấp tỉnh, thành.
Qua đánh giá cho thấy mô hình mới mang lại hiệu quả tích cực về kinh doanh, chất lượng và quản trị. Đơn cử, tại Bưu điện tỉnh Phú Thọ, doanh thu dịch vụ Bưu chính chuyển phát tăng 52,6% so với trước triển khai. Chất lượng dịch vụ theo đó cũng được nâng cao đáng kể, giữ vị trí cao trên toàn mạng lưới. Bưu điện tỉnh Quảng Nam sau khi thực hiện đổi mới mô hình tổ chức cũng ghi nhận những chuyển biến mang tính căn cơ về cả kinh doanh lẫn dịch vụ.
Việc đổi mới mô hình tổ chức, tách bạch nhiệm vụ của từng khối không chỉ tạo được luồng điều hành nhanh chóng, thông suốt, giảm cấp quản lý trung gian, tăng khả năng tiếp cận thông tin, tăng tính linh hoạt mà còn tăng cường nhiều hơn nguồn lực phục vụ kinh doanh và chất lượng sản xuất.
Phát huy những kết quả đạt được từ các mô hình đổi mới, Tổng công ty sẽ triển khai đổi mới mô hình tổ chức quản lý và sản xuất kinh doanh tại các Bưu điện tỉnh/thành phố theo tinh thần “tinh - gọn - mạnh - hiệu năng - hiệu lực - hiệu quả” để nâng cao năng lực cạnh tranh trên địa bàn. Điều này cũng hoàn toàn phù hợp với bối cảnh phát triển của đất nước và chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng theo Kết luận 126-KL/TW về một số nội dung, nhiệm vụ tiếp tục sắp xếp, tinh gọn tổ chức, bộ máy của hệ thống chính trị năm 2025 và nhu cầu tối ưu hóa vận hành doanh nghiệp.
Theo đó, Tổng công ty sẽ tổ chức lại Bưu điện tỉnh, thành phố theo hướng tập trung hóa công tác quản trị nội bộ tại Khối Văn phòng và chuyên biệt hóa hoạt động sản xuất, kinh doanh theo hai trục chính là Kinh doanh và Vận hành.
Trục Kinh doanh - thành lập Trung tâm Kinh doanh thực hiện công tác phát triển kinh doanh các dịch vụ của Tổng công ty trên địa bàn tỉnh/thành phố; trực tiếp điều hành lực lượng bán hàng của Trung tâm, các Bưu điện huyện để thực hiện nhiệm vụ kinh doanh; chịu trách nhiệm về kết quả kinh doanh các lĩnh vực dịch vụ theo phân lớp khách hàng và địa bàn được giao phụ trách. Bưu điện huyện triển khai hoạt động hoạt động kinh doanh tại địa bàn huyện/khu vực được giao phụ trách.
Trục Vận hành - thành lập Trung tâm Vận hành đảm nhận nhiệm vụ điều hành toàn bộ hoạt động vận hành cung cấp dịch vụ Bưu chính chuyển phát (thu gom, khai thác, vận chuyển, phát) và thực hiện công tác quản lý chất lượng dịch vụ, công nghệ thông tin, đối soát trên địa bàn được giao phụ trách. Các Bưu cục vận hành, Bưu cục Khai thác trung tâm tỉnh, Tổ/Đội vận chuyển là các đơn vị vận hành.
Khối Văn phòng bao gồm Phòng Tài chính - Kế hoạch và Phòng Tổ chức - Hành chính được tổ chức lại để tiếp nhận toàn bộ các nhiệm vụ về kế toán, hành chính, nhân sự, mua sắm... trước đây do Bưu điện huyện thực hiện.
Bưu điện huyện vẫn sẽ là đại diện của Bưu điện tỉnh tại địa phương và là đầu mối tiếp nhận, thực hiện các nghĩa vụ đối với chính quyền địa phương, tổ chức các hoạt động kinh doanh với đối tác, khách hàng. Bưu điện huyện giờ đây là các đơn vị kinh doanh, hoạt động theo mô hình đơn vị phụ thuộc, sử dụng con dấu riêng để ký hợp đồng kinh doanh, thực hiện cung cấp dịch vụ bưu chính trên địa bàn huyện theo định hướng và chỉ đạo từ Trung tâm Kinh doanh. Đồng thời phối hợp với Trung tâm Vận hành đảm bảo thu gom, chấp nhận và phát bưu gửi theo quy trình vận hành dịch vụ bưu chính chuyển phát tại địa phương.
Toàn bộ hoạt động liên quan đến nhân sự, tuyển dụng, tài chính, kế toán tại Bưu điện huyện cũng sẽ được chuyển về làm tập trung tại Bưu điện tỉnh, thành phố. Như vậy, Bưu điện huyện sẽ tập trung tối đa không gian, nguồn lực, cơ hội để chuyên tâm tiếp cận, tìm kiếm, giữ chân và phục vụ khách hàng. Từ đó, nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng bao phủ địa bàn, gia tăng doanh thu, lợi nhuận và thu nhập cho người lao động.
Tại Hội nghị sơ kết công tác quý I/2025 và phổ biến mô hình tổ chức sản xuất mới của Tổng công ty, ông Nguyễn Trường Giang, Phụ trách Hội đồng thành viên Tổng công ty nhấn mạnh: Bưu điện Việt Nam không chủ trương bỏ cấp huyện và bỏ chức danh Giám đốc, Phó Giám đốc Bưu điện huyện. Tổng công ty sẽ lấy bưu cục làm đơn vị cơ sở, làm “tiền đồn” để tương tác với người dân, với khách hàng. Các Bưu cục, Bưu điện - Văn hóa xã, Bưu điện khu vực mang tính mở, hướng đến chủ động phục vụ người dân, khách hàng và sẽ được sàng lọc, tối ưu để tăng nhận diện, tăng mật độ phục vụ ngày càng sâu rộng, hiệu quả.
Để triển khai hiệu quả việc đổi mới mô hình tổ chức quản lý và sản xuất kinh doanh, Tổng Giám đốc Chu Quang Hào yêu cầu các Bưu điện tỉnh, thành phố nêu cao tinh thần chủ động, quyết liệt, “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, tránh tình trạng trì trệ, né tránh trách nhiệm và sợ sai.
Tổng Giám đốc yêu cầu:
Lãnh đạo các đơn vị cần:
Nắm tổng thể, đầy đủ, chi tiết, tư duy mạch lạc về phương án triển khai, đảm bảo hiểu đúng, đủ, thông suốt về các mục tiêu, hiệu quả; Xây dựng phương án của đơn vị kèm theo tài liệu hướng dẫn; Xây dựng đơn giá vận hành theo sản lượng doanh thu, đảm bảo vận hành gắn chặt với kinh doanh, vận hành phục vụ kinh doanh hiệu quả hơn; Phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng Lãnh đạo đơn vị, từng bộ phận thực hiện các nội dung liên quan chịu trách nhiệm tham mưu để xây dựng phương án nhanh và phù hợp nhất với thực tế tại đơn vị; Truyền thông đầy đủ cho người lao động về mục tiêu, hiệu quả, phương án tổ chức sản xuất theo mô hình mới để người lao động hiểu rõ và đồng thuận, nhất trí; Báo cáo việc đổi mới mô hình quản lý và tổ chức sản xuất là phù hợp theo chủ trương của Trung ương, các nội dung chính của mô hình với Lãnh đạo tỉnh/thành phố để tạo sự đồng thuận. Trong đó, nhấn mạnh mô hình mới sẽ phát huy tốt hơn nữa các Bưu cục, Bưu điện - Văn hóa xã để làm tốt các nhiệm vụ chính trị và nâng cao hiệu quả kinh doanh trên địa bàn.
Các Ban chuyên môn tại Tổng công ty cần:
Bám sát, theo dõi quá trình xây dựng phương án đổi mới mô hình tổ chức và triển khai thực hiện của các Bưu điện tỉnh, thành phố, kịp thời báo cáo các vướng mắc phát sinh, tham mưu cho Lãnh đạo Tổng công ty giải quyết các vấn đề phát sinh một cách nhanh chóng nhất, tạo điều kiện thuận lợi để các đơn vị triển khai. Trong đó, Ban Tổ chức - Nhân sự sẽ đánh giá Lãnh đạo các Bưu điện tỉnh, thành phố, tham mưu cho Lãnh đạo Tổng công ty để sắp xếp nhiệm vụ đúng năng lực, sở trường, phát huy tối đa năng lực của Lãnh đạo đơn vị.
Tổng công ty Bưu điện Việt Nam sẽ triển khai phương án đổi mới mô hình tổ chức quản lý và sản xuất kinh doanh tại các Bưu điện tỉnh/thành phố trên cơ sở thống nhất, đồng bộ của toàn hệ thống, đảm bảo tối ưu nguồn lực tốt nhất, ưu tiên cho phát triển kinh doanh để tạo đột phá về doanh thu, lợi nhuận và tăng thu nhập cho người lao động.