Bưu chính và quan hệ “ba bên”

 Tài chính bưu chính - nhiều tiềm năng

Trong những hội nghị chiến lược gần đây của Liên minh Bưu chính thế giới (UPU), nhiều ý kiến cho rằng ngành công nghiệp bưu chính cần đa dạng hóa, “xông pha” vào nhiều dịch vụ mới để bù lại lượng thư sụt giảm, đồng thời đảm bảo phát triển bền vững. Tuy nhiên, thực hiện những chiến lược trên không hề nhanh chóng và đơn giản. Nghiên cứu về 42 hãng bưu chính châu Phi cho thấy 75% các công ty đã tiến hành đa dạng hóa các dịch vụ bưu chính, và hơn 25% doanh thu của những công ty này đến từ các dịch vụ tài chính và bán lẻ. Gần một nửa số hãng bưu chính được nghiên cứu có doanh thu dịch vụ tài chính và bán lẻ góp hơn 50% tổng doanh thu.

Nghiên cứu của UPU cho thấy tiềm năng phát triển kinh doanh tài chính bưu chính ở các khu vực châu Phi, châu Á, Đông Âu vẫn rất lớn. Báo cáo cho thấy châu Phi có 24.300 chi nhánh ngân hàng – chủ yếu ở vùng đô thị. Dịch vụ tài chính cơ bản thường chỉ giới hạn với chưa đến 15% dân số trưởng thành. Trong khi đó, châu Phi có 26.000 điểm bưu điện, trong đó hơn 20.000 điểm đặt ở vùng nông thôn, có thể hỗ trợ cho các mục tiêu phân phối dịch vụ tài chính và kỹ thuật số cho người dân nông thôn, đồng thời góp phần đảm bảo ổn định kinh tế, xã hội. Tình hình tại châu Á còn triển vọng hơn. Tại nước Cộng hòa Kyrgyz ở Trung Á, ở vùng nông thôn chỉ có 1 chi nhánh ngân hàng trên 150.000 cư dân, trong khi một bưu điện phục vụ 6.000 cư dân. Bưu điện hiện xử lý các giao dịch thanh toán tại địa phương cao hơn 5 lần so với ngân hàng.

Cần hợp tác “ba bên”

Đa dạng hóa các dịch vụ tài chính cơ bản không phải là xu hướng mới của bưu chính – ngân hàng tiết kiệm bưu điện đầu tiên ra đời cách đây chính xác là… 150 năm. Tuy nhiên, để tiếp cận hiệu quả các dịch vụ tài chính cần sự hiện đại hóa mô hình kinh doanh, và rõ ràng không có một mô hình nào phù hợp với tất cả các công ty. Khảo sát cho thấy hầu hết các hãng bưu chính trên thế giới đều tập trung mở rộng ngành kinh doanh cốt lõi, gồm thư tín, bưu kiện và chuyển phát. Khả năng đa dạng dịch vụ thường rất hạn chế. UPU đang đưa ra một giải pháp khá khả thi là bưu chính hợp tác với các hãng viễn thông và ngân hàng. Những dự án thí điểm tại Romania, Moldova, Ukraine, Kazakhstan, và gần đây là Azerbaijan cho thấy đang có một xu hướng kết nối trong hoạt động tài chính. Xu hướng mới nhất trong công nghệ thanh toán là ngân hàng di động cũng buộc các hãng bưu chính xây dựng mối quan hệ “ba-bên” với ngân hàng/hãng bảo hiểm và hãng viễn thông.

Nhưng để tạo ra một mối quan hệ lâu dài, bền vững và mang lại giá trị tối ưu, công bằng cho bưu chính, không phải là điều dễ dàng. Ngoài ra, thu hút đầu tư để hiện đại hóa mạng lưới bưu chính và mở rộng dịch vụ cũng cần nhiều thời gian. Quy trình này bao gồm cả việc đào tạo nhân viên bưu chính, thay đổi tổ chức, tạo niềm tin ở người tiêu dùng. Như thế mới thuyết phục được các ngân hàng và hãng viễn thông hợp tác với một mạng lưới bưu chính dày đặc và độc nhất. Ngoài ra, còn có những vấn đề pháp lý cần phải khơi thông. Tất nhiên, cuộc cách mạng chuyển một hãng bưu chính truyền thống trở thành một mạng lưới cạnh tranh là một hoạt động dài hơi.

Theo ICTnews