Kiwibank và Japan Post: Hình mẫu ngân hàng bưu chính

Ngân hàng bưu chính không phải là hình thức hoàn toàn mới với USPS khi năm 1911, hệ thống tiết kiệm Bưu điện Mỹ được thành lập mang tới cho người dân Mỹ nơi gửi tiền tiết kiệm và chuyển tiền an toàn và hiệu quả. Tiền tiết kiệm tại hệ thống lên tới 1,2 tỷ USD những năm 1930, tiếp tục tăng trong Thế chiến 2, đạt đỉnh năm 1947 với gần 3,4 tỷ USD. Tuy nhiên, năm 1967 hệ thống bị đóng cửa vì bị coi là không cần thiết sau khi các ngân hàng tư nhân tăng lãi suất và cung cấp dịch vụ bảo đảm như hệ thống tiết kiệm bưu điện. Ngày nay, đối mặt với khủng hoảng tài chính, USPS có thể nhìn vào tấm gương của các ngân hàng bưu chính kiểu mẫu như Kiwi Bank và Japan Post Bank để tìm ra đường sống chính từ hệ thống mình từng loại bỏ.

Kiwibank: Ngân hàng bưu chính phục vụ cộng đồng địa phương

Chính phủ New Zealand quyết định tung ra ngân hàng quốc doanh có thể cạnh tranh với kẻ ngoại quốc Úc. Họ đặt tên ngân hàng là Kiwibank, theo tên biểu tượng quốc gia - loài chim kiwi. Tuy nhiên, đội phát triển dự án gặp nhiều thách thức lớn khi phải đảm bảo mức giá thấp trong khi vẫn cung cấp dịch vụ cho cộng đồng xuyên suốt đất nước. Giải pháp được đưa ra là mở chi nhánh ngân hàng ngay tại các bưu cục. Kiwibank được mở ra như một công ty con của Bưu chính New Zealand. Trên trang web của Kiwibank có đoạn: “Năm 2002, chúng tôi ra đời với suy nghĩ: New Zealand cần ngân hàng thay thế tốt hơn - mang tới giá trị đích thực cho tiền bạc, đó là giá trị cốt lõi của Kiwi và giữ tiền của người dân ở nơi nó phải ở - tại đây, ngay chính New Zealand”. Nhờ hệ thống PostShops toàn quốc, Kiwibank có mặt tại nhiều địa phương hơn mọi ngân hàng khác tại New Zealand mà không phải lãng phí hàng triệu USD xây dựng cơ sở hạ tầng mới. Và đột nhiên, người dân New Zealand có thêm lựa chọn ngân hàng. Chiến dịch “di dời tiền của bạn” của Kiwibank được người dân ủng hộ nhiệt tình. Tại quốc đảo vỏn vẹn 4 triệu dân, trong 5 năm đầu tiên xuất hiện, Kiwibank thu hút được 500.000 khách hàng rời bỏ các ngân hàng nước ngoài lớn. Kiwibank cũng luôn được xếp hạng cao nhất về mức hài lòng của khách hàng, buộc ngân hàng Úc phải cải thiện chất lượng dịch vụ để cạnh tranh.

Một mô hình thú vị khác là ngân hàng bưu chính Nhật Bản - Japan Post Bank, hiện là ngân hàng quốc hữu hóa lớn nhất thế giới. Japan Post cũng đồng thời là đơn vị sở hữu tiền tiết kiệm cá nhân lớn nhất, trở thành công cụ tín dụng lớn trên thế giới. Japan Post sử dụng sức mạnh tín dụng dư thừa để mua trái phiếu chính phủ. Năm 2007, ngân hàng nắm giữ 1/5 số nợ quốc gia. Theo tác giả Joe Weisenthal viết trên trang web Business Insider tháng 2/2010: “Vì phần lớn nợ công khổng lồ của Nhật Bản do công dân nắm giữ, Nhà nước không phải lo ngại về việc các nhà đầu tư nước ngoài đánh mất niềm tin”. Nếu áp dụng mô hình của Japan Post, bổ sung dịch vụ ngân hàng thương mại vào dòng sản phẩm, USPS cũng có thể sử dụng tín dụng ngân hàng tạo ra giúp làm dịu các vấn đề nợ nần. Một khi USPS trở thành ngân hàng, nó sẽ dùng tín dụng tạo ra từ tiền gửi của khách hàng để trả nợ trực tiếp hoặc mua lại trái phiếu chính phủ.