Giới thiệu bộ tem “Cây gỗ quý”

Ngày 28/10/2023 Bộ Thông tin và Truyền thông, Tổng công ty Bưu điện Việt Nam phát hành bộ tem bưu chính “Cây gỗ quý” gồm 03 mẫu, giá mặt 4000đ, 4000đ, 15000đ. Bộ tem được cung ứng trên mạng lưới bưu chính từ ngày 28/10/2023 đến ngày 30/6/2025.

Việt Nam có địa hình đồi núi chiếm 3/4 diện tích lãnh thổ và điều kiện khí hậu nhiệt đới đã góp phần nên sự đa dạng, phong phú của hệ sinh thái tự nhiên, trong đó, có nhiều loại cây gỗ có giá trị cao và mang lại nhiều lợi ích cho con người cũng như môi trường sống,… Tuy nhiên, một số loại cây bị khai thác quá nhiều dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường, khí hậu trái đất dần nóng lên, lũ lụt, hạn hán, biến đổi khí hậu… nhiều loại gỗ quý đang bị đe dọa tuyệt chủng, quần thể của chúng đang dần khan hiếm.

Bộ tem “Cây gỗ quý” được thiết kế theo bảng vẽ điện tử trên máy tính với gam màu nhẹ tạo sự mát mẻ trong lành của những cánh rừng và môi trường sinh sống của từng loài cây. Nón hạt được đặt cùng hình ảnh cây gỗ quý nhằm diễn tả được hình thái chi tiết sinh trưởng của cây gỗ quý.

Mẫu 3-1: Bách tán đài loan Taiwania cryptomerioides Hayata, 1906

Năm 2002, trong quá trình khảo sát, đánh giá nguồn gen động - thực vật, đoàn khảo sát của Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật đã tình cờ phát hiện ra loài Bách tán tại đỉnh núi Yên Trang, thuộc Tiểu khu 529 (xã Liêm Phú, huyện Văn Bàn), lần đầu tiên tìm thấy “kho báu” hết sức quý hiếm đã được xếp vào danh mục các loài cần bảo tồn trong Sách đỏ thế giới tại Việt Nam. Loài Bách tán Đài Loan chỉ có ở Liêm Phú (Văn Bàn) và một phần thuộc thôn Lùng Cúng, Phìn Ngài (xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, Yên Bái). Trong đó, 02 cây Bách tán đài loan nằm trong Khu Bảo tồn thiên nhiên Hoàng Liên Văn Bàn (tại huyện Văn Bàn, tỉnh Lào Cai) đã được công nhận Cây Di sản Việt Nam.

Mẫu 3-2: Vân sam phan xi păng Abies delavayi Franch. subsp. fansipanensis (Q. P. Xiang & al.) Rushforth, 1999

Vân sam phan xi păng là cây gỗ lớn, mọc với tán tỏa rộng, cao tới 30m, đường kính 1m. Đây là phân loài đặc hữu của Việt Nam, phân bố ở Hà Giang (Lũng Cũ) và Lào Cai (Sa Pa). Trước khi phát hiện được ở Lũng Cú, Vân Sam có khu phân bố rất hẹp, ở độ cao từ 2300-2800m trên sườn núi phía Tây Bắc của vùng núi Phan Xi Păng, mọc xen với thiết sam núi đá và một số loài cây tán rộng trên sườn núi. Đây là loài thực vật nguy cấp, quý hiếm và là loài đặc hữu, được xếp vào nhóm (VU) trong Sách đỏ  Việt Nam năm 2007, trong danh lục đỏ thế giới IUCN năm 2014.1 loài này được đánh giá là cực kỳ nguy cấp (CR). Vân sam phan xi păng được Hội đồng cây Di sản Việt Nam xét duyệt hồ sơ và kết luận quần thể 07 cây Vân Sam Fansipan tiêu biểu, đại diện cho quần thể 26 cây có diện tích khoảng 1.000m2 ở độ cao 2.600m, thuộc Vườn Quốc gia Hoàng Liên đã đạt đầy đủ các tiêu chí là Cây Di sản Việt Nam.

Mẫu 3-3: Thông nước Glyptostrobus pensilis (D.Don) K. Koch, 1873

Thông nước còn có tên gọi khác là Thủy tùng, thuộc loài cây lá kim, thân gỗ. Trước đây, thông nước được phân bố rộng rãi ở châu Âu và châu Á. Nhưng hiện nay, loài cây này chỉ còn tồn tại ở Việt Nam và Trung Quốc, với những khu bảo tồn nhỏ, số lượng không đáng kể và đang bị xâm hại nghiêm trọng. Môi trường sinh sống của Thông nước thường ở vùng đầm lầy có độ cao 550-750m, thân to, cây trưởng thành cao hơn 20m, đường kính gốc có thể lên tới hơn 1m, gỗ có mùi thơm, vân đẹp và chịu nước. Thông nước có giá trị kinh tế và khoa học, đã được ghi trong Sách đỏ Việt Nam, thuộc loài có nguy cơ tuyệt chủng cao, được ưu tiên bảo tồn. Quỹ Quốc tế về bảo tồn thiên nhiên (WWF) đã công bố Thông nước là một trong những loài cây bị săn lùng ráo riết nhất ở cấp độ “rất nguy cấp”.

Bộ tem có khuôn khổ tem: 37 x 54 (mm) do họa sĩ Phạm Trung Hà thiết kế. (Tư liệu phục vụ thiết kế bộ tem do TS. Nguyễn Thế Cường, Viện Sinh thái và Tài nguyên sinh vật cung cấp và cho phép sử dụng).

Trước đó, Bộ Thông tin và Truyền thông đã phát hành bộ tem giới thiệu các thực vật quý hiếm:

Bộ tem “Thực vật quý hiếm”gồm 07 mẫu tem và 01 blốc, phát hành ngày 26/12/1986.