Kyrgyzstan phát hành bộ tem về các loài chim thuộc sách đỏ

Ngày 4/7/2025, Bưu chính Kyrgyzstan (KEP) đã phát hành bộ tem dành riêng cho các loài chim cần được bảo vệ trong sách đỏ của Kyrgyzstan. Bộ tem do hoạ sỹ Vladimir Melnic thiết kế với mỗi con tem có kích thước là 69×27,5 mm và có mệnh giá lần lượt là 50 KGS, 75 KGS, 150 KGS và 300 KGS. Ngoài bộ tem bưu chính, KEP cũng phát hành các ấn phẩm dành cho sưu tầm như bộ sưu tầm tem rời, thẻ maxi và mẫu phong bì ngày phát hành đầu tiên (FDC).

Mẫu bộ tem

Chim là một nét đẹp trong hệ động vật của quốc gia và cần được bảo vệ, bảo tồn. KEP hy vọng rằng ấn bản này sẽ giúp nâng cao nhận thức và thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn các loài chim đang bị đe dọa tuyệt chủng. Bộ tem của KEP có hình ảnh 4 loài chim nằm trong danh sách đỏ của Kyrgyzstan gồm:

Gà gô đen (Lyrurus tetrix) được thể hiện trên con tem có mệnh giá 50 KGS. Gà gô đen là một loài chim trong họ Gà lôi, thuộc bộ Gà gô. Ở Kyrgyzstan, loài này sinh sống trong các khu rừng vân sam Chon-Kemin và phía đông lưu vực Issyk-Kul. Chúng ưa thích các khu rừng vân sam trên núi có cây thanh lương trà, hoàng liên gai và các loại cây bụi khác, xen kẽ với các khoảng đất trống. Gà gô đen ăn côn trùng, lá và hạt cỏ, quả mọng, và vào mùa đông, ăn lá vân sam. Các yếu tố hạn chế chính ảnh hưởng nghiêm trọng đến quần thể gà gô đen bao gồm chăn thả gia súc trong các khu rừng vân sam và nạn săn trộm. Những kẻ săn mồi tự nhiên chính của gà gô đen bao gồm chó sói, cáo, đại bàng vàng, diều hâu và chó nhà. Trứng và gà con thường bị các loài săn mồi nhỏ, chim ác là và quạ phá hủy. Gà gô đen đã được đưa vào Sách Đỏ của Kyrgyzstan từ năm 1985.

Vịt Ferruginous (Aythya nyroca) được thể hiện trên con tem có mệnh giá 75 KGS, là một loài vịt lặn nhỏ thuộc họ Vịt. Tên của loài này xuất phát từ màu mắt của chúng: Con trống có mống mắt màu trắng vàng (nhìn từ xa có thể thấy màu trắng). Ở Kyrgyzstan, loài này được tìm thấy trong quá trình di cư ở Thung lũng Chuy, vùng Issyk-Kul và các hồ trên cao của Nội Thiên Sơn. Chúng ưa thích các hồ, hồ chứa và ao có nhiều thảm thực vật thủy sinh và là nơi sinh sống của các loài động vật thủy sinh nhỏ. Vịt Ferruginous là một loài di cư. Vào mùa xuân, những con chim đầu tiên bay đến Kyrgyzstan từ đầu đến giữa tháng Tư. Mùa thu là thời gian di cư vào tháng 9 - tháng 10. Thức ăn của chúng chủ yếu là thực vật thủy sinh, cũng như hạt của các loại đậu, kiều mạch và mao lương. Thỉnh thoảng, chúng cũng ăn côn trùng thủy sinh, động vật thân mềm và cá nhỏ. Quần thể vịt đầu đỏ đã và đang suy giảm liên tục do môi trường sống bị phá hủy, nạn săn trộm và điều kiện môi trường bất lợi. Giống như nhiều loài khác, chúng rất cần sự bảo vệ và bảo tồn của con người.

Chim ưng/cắt Saker (Falco cherrug) được mô tả trên con tem có mệnh giá 150 KGS, là một loài chim săn mồi rất hiếm thuộc họ cắt. Thức ăn của chúng chủ yếu là các loài động vật có vú nhỏ và chim. Từ thời xa xưa, người ta đã đánh giá cao chim ưng Saker như một loài chim săn mồi. Ở Kyrgyzstan, chúng chỉ làm tổ ở các vùng núi ở độ cao ít nhất 1300–1500 mét, nhưng có thể đạt tới độ cao lên tới 3000 mét so với mực nước biển. Trong quá trình săn mồi, chúng cũng có thể xuất hiện ở các vùng đất thấp hơn. Trong tự nhiên, tuổi thọ trung bình của chim ưng saker là 18 đến 20 năm. Đáng tiếc là quần thể loài này đang suy giảm nhanh chóng trên toàn thế giới, bao gồm cả ở Kyrgyzstan. Chim ưng saker hiện đang bị đe dọa tuyệt chủng, chủ yếu do hoạt động của con người. Loài chim này đã được đưa vào Sách Đỏ của Liên Xô năm 1985 và hiện đang được bảo vệ tại một số khu bảo tồn thiên nhiên trên khắp Kyrgyzstan.

Chim Kền kền Ai Cập (Neophron percnopterus) được mô tả trên con tem có mệnh giá 300 KGS, là đại diện nhỏ nhất của phân họ kền kên râu (Gypaetinae), với sải cánh khoảng 165 cm. Đây là loài ăn xác thối, chủ yếu ăn xác chết, cũng như chất thải và động vật nhỏ. Kền kền Ai Cập có đầu hói với các nếp gấp và da màu vàng tươi. Bộ lông trưởng thành có màu trắng với lông đen dài dọc theo mép cánh, đặc biệt dễ thấy khi bay. Kền kền Ai Cập là loài di cư, tạo thành các cặp cố định. Tổ thường chứa hai trứng, cả bố và mẹ cùng ấp và nuôi con. Ở Kyrgyzstan, loài này được tìm thấy rộng rãi, mặc dù không ở vùng cao, ưa thích các chân đồi khô cằn và các khu vực có độ cao trung bình. Những loài ăn xác thối như kền kền Ai Cập đóng một vai trò thiết yếu trong các hệ sinh thái như chất khử trùng tự nhiên, dọn dẹp xác động vật và ngăn ngừa sự lây lan của nhiều loại bệnh.