Các bộ tem phát hành nhân kỷ niệm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh (phần 1)

 

1) Bộ tem "Kỷ niệm lần thứ 59 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 02 - Phát hành năm 1949)

      
Trong điều kiện vô cùng khó khăn của cuộc kháng chiến chống Pháp (1946-1954), để phục vụ nhu cầu gửi thư của quân và dân ta, đến năm 1949 Bưu điện Việt Nam mới phát hành bộ tem thứ hai "Kỷ niệm lần thứ 59 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh"(MS 02), theo sắc lệnh 39/SL ngày 21/5/1949 của Chủ tịch Chính phủ.Tác giả bộ tem này là hoạ sĩ Nguyễn Sáng, người đã thể hiện thành công bộ tem đầu tiên của nước Việt Nam.

 

Bộ tem gồm 02 mẫu, khuôn khổ 28x43 (mm), số răng 7, in Typo một màu tại Nhà in Trung ương Việt Bắc

 

2) Bộ tem "Kỷ niệm lần thứ 61 ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 03 - Phát hành năm1951)

 

Bộ tem gồm 03 mẫu do họa sỹ Bùi Trang Chước thiết kế, khuôn khổ 40x26 (mm), số răng 11,5, in ốp-xét một màu tại nhà in Trung ương Việt Bắc.

 

Năm 1954, bộ tem này được dùng lại in đè chữ "TT" trên mặt tem (loại không răng) để sử dụng như một dạng tem "Thiếu cước". Chữ TT được in trong khung hình thoi theo cách thủ công, thường có mầu đỏ hoặc tím, nâu, đen.

 

Đây là bộ tem in đè và cũng là bộ tem "Thiếu cước" đầu tiên của Bưu điện Việt Nam phát hành. Bộ tem này được sử dụng để dán lên những bì thư mà người gửi thư dán tem không đủ cước cho bức thư và người nhận muốn nhận bức thư phải trả tiền mua mẫu tem "Thiếu cước" này để bù vào cước thư bị thiếu.

 

Cũng trong năm 1954, bộ tem này một lần nữa được sử dụng để in đè giá tiền mới (10đNH - 10đNH - 20đNH) thay cho giá tiền cũ trên mẫu tem:

Năm 1951, Ngân hàng Quốc gia Việt Nam được thành lập và phát hành tiền Ngân hàng thay thế đồng tiền trước đây do Bộ Tài chính phát hành sử dụng từ 01/12/1945. 1 đồng Ngân hàng (NH) sẽ có giá trị tương đương 10 đồng do Bộ Tài chính phát hành.

 

3) Bộ tem "Kỷ niệm 67 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 022 - Phát hành ngày 19/5/1957)

 

Bộ tem gồm 04 mẫu do họa sỹ Ngô Tôn Đệ thiết kế theo ảnh chụp của nhà nhiếp ảnh Đinh Đăng Định, khuôn khổ 28x37 (mm), số răng 13, tem được in ốp-xét một mầu, theo hình thức thay mầu đổi giá tại Nhà in Ngân hàng Quốc gia Việt Nam.

 

Ngày phát hành chính thức của bộ tem là này 19/5/1957, tuy nhiên 02 mẫu tem cuối của bộ tem (có giá mặt 20đ và 60đ) lại được phát hành muộn hơn vào ngày 13/12/1957.

 

4) Bộ tem "Kỷ niệm 70 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 070 - Phát hành ngày 19/5/1960)

 

Bộ tem gồm 03 mẫu tem và 02 mẫu Blốc do họa sỹ Nguyễn Thế Vinh thiết kế. Tem có 2 khuôn khổ là 27x40 (mm) và 29x43 (mm) có số răng 11; blốc không răng có 2 khuôn khổ là 29x85 (mm) và 58x78 (mm), được in ốp-xét hai mầu và ba mầu tại Nhà in Tiến bộ.

 

 

 

5) Bộ tem "Kỷ niệm 75 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 162 - Phát hành ngày 19/5/1965)

 

Bộ tem gồm 02 mẫu do họa sỹ Trịnh Quốc Thụ thiết kế, khuôn khổ 28x39 (mm), số răng 11. Tem in ốp-xét ba mầu theo hình thức thay mầu đổi giá, tại Nhà in Tiến bộ.

 

6) Bộ tem "Kỷ niệm 80 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 239 - Phát hành ngày 19/5/1970)

 

Bộ tem gồm 03 mẫu tem và 02 mẫu blốc do họa sỹ Trịnh Quốc Thụ thiết kế gồm 03 mẫu tem khuôn khổ 32x44 (mm), số răng 11 và 02 mẫu blốc tem không răng khuôn khổ 133x93 (mm), in ốp-xét nhiều mầu tại Nhà in Tiến bộ.

 

 

 

 

7) Bộ tem "Kỷ niệm 81 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 252 - Phát hành ngày 19/5/1971)

 

Bộ tem gồm 04 mẫu tem và 01 blốc do họa sỹ Bùi Trang Chước thiết kế dựa trên khuôn mẫu Huy hiệu Hồ Chủ Tịch. 04 mẫu tem có khuôn khổ 40x40(mm), số răng 11, in thay mầu đổi giá; mẫu blốc không răng, khuôn khổ 90x130(mm); in ốp-xét nhiều mầu tại Nhà in Tiến bộ.

 

 

 

Huy hiệu Bác Hồ là phần thưởng do Bác Hồ trực tiếp tặng cho các cá nhân có những gương làm việc tốt; phần thưởng này có ý nghĩa quan trọng trong công tác giáo dục, động viên mọi người dân Việt Nam khi có những gương làm việc tốt mà Bác Hồ đọc được trên báo chí  vào những năm 1959 đến năm 1969.

 

8) Bộ tem "Kỷ niệm 82 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 267 - Phát hành ngày 19/5/1972)

 

Bộ tem gồm 02 mẫu do họa sỹ Trịnh Quốc Thụ thiết kế, khuôn khổ 40x33 (mm), số răng 11. Tem được in ốp-xét ba mầu tại Nhà in Tiến bộ.

 

Bộ tem thể hiện hình hai địa danh đã gắn liền với cuộc đời của Bác là: Nhà ở Kim Liên (Nghệ An) nơi Bác được sinh ra và Nhà sàn ở Thủ đô Hà Nội, nơi Bác sống và làm việc trong suốt khoảng thời gian hòa bình được lập lại ở miền Bắc và cũng là nơi Bác đã chút hơi thở cuối cùng vào ngày 02/9/1969. 

 

9) Bộ tem "Kỷ niệm 85 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 298 - Phát hành ngày 19/5/1975)

 

Bộ tem gồm 02 mẫu do họa sỹ Trịnh Quốc Thụ thiết kế, gồm 02 mẫu tem, khuôn khổ 28x42(mm), số răng 11, in ốp xét nhiều mầu theo hình thức thay mầu đổi giá tại Nhà in Tiến bộ.

 

10) Bộ tem "Kỷ niệm 88 năm ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh" (MS 335 - Phát hành ngày 19/5/1978)

 

Bộ tem gồm 02 mẫu do ba họa sỹ Trần Lượng, Đặng Quý Quyền và Đỗ Việt Tuấn cùng thiết kế, có khuôn khổ 29x40(mm) và 44x28(mm), số răng 11, in ốp-xét nhiều mầu tại Nhà in Tiến bộ.

 

- Mẫu 1 thể hiện hình ảnh Bác Hồ bắt nhịp bài ca Kết đoàn (theo ảnh chụp của nghệ sỹ nhiếp ảnh Lâm Hồng Long, chụp vào tháng 9/1960 nhân dịp Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ 3).

 

 

 

- Mẫu 2 thể hiện hình ảnh Lăng Bác Hồ tại Thủ đô Hà Nội.

 

 

 

Quang Hải